Personenwagens
Waarmee moet ik rekening houden bij het aanschaffen van een personenwagen?
Aanschaf personenwagen
Bij de aankoop van een (tweedehands) bedrijfswagen zijn er een aantal zaken waar je op moet letten en documenten die je moet opvragen bij de verkoper. Dit helpt om fiscale en juridische problemen te voorkomen.
Check de verkoper
Gaat het om een particuliere of professionele verkoper?
Particuliere verkoper
Vraag een kopie van de identiteitskaart van de verkoper op
Check de geldigheid van het chassisnummer en of deze zichtbaar is op het voertuig
Bij een particuliere aankoop is er geen btw van toepassing
Stel een verkoopovereenkomst op
Professionele verkoper
Check de geldigheid van het ondernemingsnummer van de verkoper
Check de geldigheid van het chassisnummer en of deze zichtbaar is op het voertuig
Vraag onder welke btw-regeling de verkoop doorgaat (op margewagens is de btw niet aftrekbaar)
Vraag een zakelijke aankoopfactuur
Belangrijke documenten
Kijk na of je alle documenten van het voertuig hebt ontvangen:
Verwittig je accountant
Laat aan je accountant tijdig weten dat je geïnteresseerd bent in het aanschaffen van een bedrijfswagen. Bezorg een offerte waarop de nodige specificatiegegevens staan, je accountant zal dan een simulatie kunnen maken van de fiscale aftrekbaarheid van de wagen.
Documenten & boekhouding
Check ook dat je alle nodige documenten & info tijdig bezorgt voor een correcte administratie en boekhouding (zie Boekhouding)
Kosten bij aankoop
Naast de aankoop van het voertuig moet je ook met onderstaande kosten rekening houden:
Inschrijving wagen & nummerplaat
Belasting op inverkeerstelling (BIV)
Financiering
Denk ook na over hoe je de auto gaat financieren:
Investeringskrediet
Leasing
Renting
Inkomstenbelasting
Aangezien de personenwagens meestal ook privé gebruikt worden, kunnen de kosten en de btw niet zomaar volledig in aftrek gebracht worden. Zowel voor de aftrek van de kosten als voor de btw zijn er afzonderlijke regels van toepassing.
De autofiscaliteit is een complex gegeven waarbij men met heel wat zaken moet rekening houden. De aftrek van de autokosten wordt in eerste instantie fiscaal beperkt op basis van gegevens zoals de CO2-uitstoot, brandstoftype, enz. Daarna worden de kosten nogmaals beperkt op basis van het beroepsgebruik.
Eenmanszaak
Autokosten x Fiscaal aftrekpercentage x Beroepsmatig gebruik
Vennootschap
Autokosten x Fiscaal aftrekpercentage
Belastbaar voordeel van alle aard voor privégebruik op naam van bestuurder
Aftrek kosten
Formule fiscaal aftrekpercentage
De aftrekbaarheid van de autokosten wordt in eerste instantie bepaald door een formule:
Het aftrekpercentage kan tussen de 50% en 100% liggen.
Bij een CO2-uitstoot > 200 g/km is het aftrekpercentage maximaal 40%.
Plafonering fiscaal aftrekpercentage
De komende jaren zal het aftrekpercentage nog eens geplafoneerd worden, afhankelijk van de datum wanneer je je voertuig aanschaft.
Wagens met een CO2-uitstoot ten laatste verworven op 30/06/2023
Voertuigen waarvan de verwerving (aankoop, leasing of huur) plaatsvond voor 01/07/2023, vallen nog onder de ‘oude’ aftrekregeling.
Het aftrekpercentage kan dus zoals besproken variëren van 50% tot 100% naargelang de CO2-uitstoot en het brandstoftype of kan 40% zijn wanneer de CO2-uitstoot hoger of gelijk is aan 200 g/km.
Wagens met een CO2-uitstoot verworven vanaf 01/07/2023 t.e.m. 31/12/2025
Voor wagens met een CO2-uitstoot die vanaf 01/07/2023 tot 31/12/2025 zijn gekocht, geleased of gehuurd blijft eveneens de oude aftrekregeling van toepassing. Hier zal echter de ondergrens van 50% wegvallen. Bovendien wordt de maximumaftrek of bovengrens geplafonneerd als volgt:
2025
75%
2026
50%
2027
25%
2028
0%
Hybride wagens - Beperking brandstofkosten
Voor hybride wagens waarvan de batterij door middel van een externe energiebron wordt opgeladen (onthoud: wanneer je over de kabel kan struikelen) die gekocht, geleased of gehuurd zijn vanaf 01/01/2023, zal de aftrekbaarheid voor de brandstofkosten toch beperkt worden tot maximaal 50%.
Vanaf 2025 zullen wagens met een CO2-uitstoot die gelijk of hoger is dan 200 g/km niet meer onder het vaste percentage van 40% vallen, hier moet men weer de formule gaan toepassen.
Wagens met een CO2-uitstoot verworven vanaf 01/01/2026
Wagens die zijn aangekocht, geleased of gehuurd vanaf 01/01/2026 zijn niet meer aftrekbaar.
Wagens zonder CO2-uitstoot
Full-elektrische wagens of andere wagens (bv. op waterstof) zonder CO2-uitstoot waarvan de verwerving (aankoop, leasing of huur) plaatsvond voor 01/01/2027, zullen steeds van het aftrekpercentage van 100% kunnen genieten.
Vanaf 01/01/2027 wordt het aftrekbaarheidspercentage echter afgebouwd op basis van het jaar van verwerving:
t.e.m. 2026
100%
2027
95%
2028
90%
2029
82,50%
2030
75%
2031
67,50%
Ter verduidelijking: Wanneer je een wagen zonder CO2-uitstoot koopt in 2027, zullen de kosten in het jaar van aankoop en de daaropvolgende jaren steeds voor 95% aftrekbaar zijn. Het is dus niet zo dat voor deze wagen de aftrek in 2028 naar 90% zakt.
Samenvattend overzicht
Afschrijvingen
De wagen kan niet zomaar volledig in kost gebracht op moment van aankoop of aanschaf. Aangezien het gebruik van een personenwagen een langdurig karakter heeft, moet de kostenaftrek gespreid worden over een aantal jaren. De afschrijvingstermijn die doorgaans wordt toegepast is 5 jaar.
Voordeel van alle aard (VAA)
In een vennootschap wordt er een voordeel van alle aard (VAA) op naam van de bestuurder voorzien voor het privégebruik. Het VAA wordt forfaitair bepaald op basis van onderstaande formule:
Investeringsaftrek
Personenwagens voor dubbel gebruik kunnen niet genieten van de investeringsaftrek, hierop bestaan wel een aantal uitzonderingen (zie Bedrijfsvoertuigen).
Btw
Afhankelijk van het type aankoop, is de btw al dan niet (gedeeltelijk) aftrekbaar:
Particuliere verkoop
Professionele verkoop - Margewagen
Professionele verkoop - Btw-wagen
De aftrek van de btw op personenwagens die (gedeeltelijk) privé gebruikt worden kan op basis van drie verschillende methodes bepaald worden:
Methode 1 - Rittenadministratie
Je houdt dagelijks een gedetailleerde rittenadministratie bij. Dit betekent dat je elke beroepsmatige verplaatsing bijhoudt en registreert. Er wordt vervolgens een procentuele verhouding bepaald op basis van de beroepsmatige verplaatsingen ten opzichte van de totale afgelegde kilometers.
Je dient dus het volgende zeker bij te houden:
Begintoestand kilometerteller (begin van jaar)
Dagelijkse beroepsmatige verplaatsingen (datum rit, omschrijving, adres, enz.)
Aantal kilometers per beroepsmatige verplaatsing
Totale kilometers afgelegd per dag
Eindtoestand kilometerteller (einde van jaar)
Woon-werkverkeer is privé
De woon-werkverplaatsingen tellen helaas niet mee als beroepsmatige verplaatsingen.
Tolerantie voor werknemers en handelsvertegenwoordigers
Wanneer men een wagen ter beschikking stelt van een werknemer of handelsvertegenwoordiger, wordt er in principe aanvaard dat er minstens een beroepsmatig gebruik is van 50% en moet er dus geen rittenadministratie bijgehouden worden.
Methode 2 - Semi-forfaitaire methode
Deze methode vereenvoudigt de berekening door gebruik te maken van een forfaitair element op basis van het woon-werkverkeer en een vast aantal privé-kilometers voor overige verplaatsingen.
De formule ziet er als volgt uit:
Om deze methode te gebruiken, moeten enkele voorwaarden vervuld zijn:
Er moet één vaste gebruiker van het voertuig zijn (bijvoorbeeld een zaakvoerder, bestuurder, werknemer of gezinslid).
Er mag slechts één voertuig per gebruiker volgens deze methode worden afgetrokken.
Methode 3 - Forfaitaire btw-aftrek
Bij de forfaitaire aftrek (de eenvoudigste methode) wordt een algemeen aftrekpercentage van 35% toegepast.
Eens je voor deze methode kiest, moet deze regeling wel gedurende de vier opeenvolgende jaren op de wagen toegepast worden.
Om deze methode te gebruiken, moeten drie voorwaarden vervuld zijn:
Deze methode moet worden toegepast op alle wagens.
Het forfait geldt slechts voor één voertuig per gebruiker. Voor de andere personenwagen(s) die gemengd worden gebruikt, moet het beroepsmatig karakter worden aangetoond aan de hand van een rittenadministratie.
De wagen moet als werkinstrument of als exploitatiemiddel gebruikt worden in het kader van de economische activiteit. De wagens die niet of slechts onbeduidend (minder dan 10%) voor beroepsdoeleinden gebruikt worden, zijn uitgesloten van deze methode.
Is een combinatie van de drie methodes mogelijk?
Ja, het is toegelaten om methode 1 te combineren met methode 2. Jaarlijks mag men dus per voertuig de keuze maken of men methode 1 of methode 2 wil toepassen.
Indien men methode 3 toepast, moet men voor de wagens die uitgesloten worden van deze methode een rittenadministratie bijhouden.
Verkoop personenwagen
Bij de verkoop van de personenwagen moet je onder andere rekening houden met de correcte berekening van de btw en de belastbaarheid van een eventuele meerwaarde.
Btw op verkoop personenwagen
Voor personenwagens waar de aftrekbeperking van 50% werd toegepast, bestaat er een tolerantie waarbij men bij de verkoop ook enkel op de helft van de verkoopprijs btw dient aan te rekenen.
Verkoopprijs excl. btw
Als er een verkoopprijs excl. btw afgesproken wordt, deel je het bedrag gewoon door twee en reken je enkel op de helft 21% btw aan. Stel de verkoopprijs is 10.000 euro excl. btw:
Gedeelte prijs zonder btw
5.000,00
Gedeelte prijs met btw
5.000,00
Btw (21% op 5.000,00)
1.050,00
Totale verkoopprijs incl. btw
11.050,00
Verkoopprijs incl. btw
Als er een verkoopprijs incl. btw afgesproken wordt, moet eerst de btw uit de prijs gehaald worden door het bedrag te delen door 1,105. Stel de verkoopprijs is 10.000 euro incl. btw:
Prijs excl. btw = 10.000,00 / 1.105 = 9.049,77
Gedeelte prijs zonder btw
4.524,89
Gedeelte prijs met btw
4.524,89
Btw (21% op 4.4524,89)
950,22
Totale verkoopprijs incl. btw
10.000,00
Factuurvermeldingen
Je kan best onderstaande gegevens op de factuur vermelden:
Merk & Model
Type wagen
Bouwjaar
Chassisnummer
Datum 1ste inschrijving
Brandstoftype
Co2-uitstoot (NEDC en/of WLTP)
Cilinderinhoud (CC)
Motorvermogen (kW)
Fiscaal vermogen (pk)
Kilometerstand
“Voertuig wordt verkocht in de huidige staat die door de koper is gekend en goedgekeurd.”
“Bijzondere maatstaf, toepassing circulaire nr. 36/2015 van 21.09.2015."
Meerwaarde op verkoop personenwagen
Op de verkoop van een personenwagen zal je vaak nog een meerwaarde realiseren. Deze wordt bepaald door de boekwaarde van de verkoopwaarde af te trekken, op dit gedeelte wordt je dan in principe belast.
Boekwaarde bepalen
Aankoop- of aanschaffingswaarde
(-) Geboekte afschrijvingen & waardeverminderingen
= Boekwaarde
Meerwaarde bepalen
Zoals reeds aangehaald, wordt de uiteindelijke meerwaarde bepaald door de boekwaarde van de verkoopwaarde af te trekken. Het positief verschil is dan de meerwaarde die behaald werd.
Beperking belastbare meerwaarde
Aangezien de aftrek van de kosten fiscaal beperkt wordt, is het toegelaten om ook de meerwaarde fiscaal te beperken.
Administratief beheer wagenpark
ERP-systeem
De autofiscaliteit is complex, zorg voor een naadloze verwerking van de kosten en de btw in de boekhouding en raadpleeg snel en gemakkelijk de financiële rapporten en kosten per wagen.
Boekhouding
Bezorg bij de aankoop van een bedrijfswagen volgende documenten aan je accountant:
Ook alle andere relevante autokosten kan je best bezorgen/inbrengen, denk hierbij aan:
Laatst bijgewerkt