Btw-verleggingsregels

Wat bekent btw-verlegging precies?

In een normale btw-transactie, rekent de leverancier btw aan op zijn verkoop en staat deze in voor de invordering van de aangerekende btw om deze vervolgens af te dragen aan de overheid. De afnemer kan de btw op de aankopen recupereren indien aan de nodige voorwaarden is voldaan.

Bij de verlegging van de btw worden de verplichtingen tot het afdragen van de btw door de leverancier doorgeschoven of verlegd naar de afnemer/medecontractant.

De leverancier zal dus geen btw aanrekenen op zijn factuur. De afnemer zal echter de btw op deze factuur moeten berekenen en afdragen via zijn btw-aangifte. Indien de afnemer recht op aftrek van de btw heeft, zal de btw in dezelfde btw-aangifte geheel of gedeeltelijk kunnen gerecupereerd worden, wat in principe voor een nul-operatie zorgt.

De verlegging van de btw komt in specifieke situaties voor. Meestal kom je dit tegen in Europese B2B-transacties, dan spreken we van een intracommunautaire levering (verkoop) of verwerving (aankoop). In een aantal andere gevallen is er ook een lokale verlegging van toepassing.

Intracommunautaire verlegging

Wat is de intracommunautaire verlegging?

De intracommunautaire verlegging gebeurt op Europees niveau, tussen twee btw-plichtige ondernemingen met een geldig btw-nummer en die periodieke btw-aangiftes indienen.

Praktisch gezien zal de verkoper of leverancier geen btw aanrekenen op de factuur. De afnemer zal dan de btw op de aankoop berekenen en de verschuldigde btw afdragen via zijn aangifte. Indien de afnemer recht heeft op aftrek van de btw, dan kan deze geheel of gedeeltelijk gerecupereerd worden via dezelfde btw-aangifte.

De afnemer zal dus zowel de verschuldigde als de aftrekbare btw in de btw-aangifte opnemen.

EU btw-, douane- & accijnszone

Hieronder kan je een lijst terugvinden van de landen die in de EU btw-, douane- en accijnszone zitten.

Landen & gebieden binnen de EU btw-, douane, en accijnszone

Land	Landcode	Btw-gebied	Douane-gebied	Accijnsgebied
België	BE	✅	✅	✅
Bulgarije	BG	✅	✅	✅
Cyprus	CY	✅	✅	✅
Denemarken	DK	✅	✅	✅
Duitsland Büsingen Helgoland	DE CH DE	✅ ❌ ❌	✅ ❌ ❌	✅ ❌ ❌
Estland	EE	✅	✅	✅
Finland Åland	FI FI	✅ ❌	✅ ✅	✅ ❌
Frankrijk DOM	FR FR	✅ ❌	✅ ✅	✅ ❌
Griekenland Berg Athos	GR GR	✅ ❌	✅ ✅	✅ ✅
Hongarije	HU	✅	✅	✅
Ierland	IE	✅	✅	✅
Italië Campione d'Italia Livigno Meer van Lugano	IT IT IT IT	✅ ❌ ❌ ❌	✅ ✅ ❌ ✅	✅ ✅ ❌ ✅
Kroatië	HR	✅	✅	✅
Letland	LV	✅	✅	✅
Litouwen	LT	✅	✅	✅
Luxemburg	LU	✅	✅	✅
Malta	MT	✅	✅	✅
Nederland	NL	✅	✅	✅
Noord-Ierland	XI	✅	✅	✅
Oostenrijk	AT	✅	✅	✅
Polen	PL	✅	✅	✅
Portugal	PT	✅	✅	✅
Roemenië	RO	✅	✅	✅
Slovenië	SL	✅	✅	✅
Slowakije	SK	✅	✅	✅
Spanje Canarische eilanden Ceuta Melila	ES ES ES ES	✅ ❌ ❌ ❌	✅ ✅ ❌ ❌	✅ ❌ ❌ ❌
Tsjechië	CZ	✅	✅	✅
Zweden	SE	✅	✅	✅

Geldig btw-nummer & VIES-check

Een intracommunautaire transactie kan pas doorgaan wanneer de partijen een geldig btw-nummer hebben. Het is dus superbelangrijk om dit steeds na te checken, dit kan gemakkelijk via de VIES-website.

Verplichtingen bij intracommunautaire verkopen

Bij een verkoop van goederen tussen twee btw-plichtige ondernemingen kan de btw vrijgesteld worden wanneer de goederen naar een andere EU-lidstaat vervoerd worden.

Btw-plichtige koper uit andere EU-lidstaat

De koper moet een btw-plichtige onderneming zijn die gevestigd is in een andere EU-lidstaat en daar een geldig btw-nummer heeft. De koper is verplicht om het btw-nummer door te geven aan de verkoper.

De goederen moeten vervoerd worden naar een andere EU-lidstaat

De goederen moeten fysiek vervoerd worden naar een andere EU-lidstaat, dit kan door de verkoper zelf, de koper of in opdracht van één van hen.

Een verkoop waarbij de goederen zich reeds bevinden in de lidstaat van de koper kunnen dus niet onder deze vrijstellingsregeling vallen!

Bewijs van vervoer

De verkoper moet steeds kunnen bewijzen dat de goederen effectief vervoerd werden naar een andere lidstaat.

Probeer dus alle documenten zoals bestelbonnen, facturen, transportfacturen, vrachtbrieven, leveringsbevestigingen, betaalbewijzen enz. bij te houden zodat je voldoende bewijzen kan aanleveren.

Hiernaast kan je ook een bestemmingsdocument opmaken die door de koper ondertekend wordt, hierin wordt bevestigd dat de goederen zich zullen bevinden in een andere EU-lidstaat.

Tip

Indien de koper zal instaan voor de afhaling of het vervoer, laat dit dan schriftelijk of via e-mail bevestigen.

Facturatie, btw-aangifte & IC-listing

Indien aan alle voorwaarden is voldaan, kan je als verkoper een factuur opmaken zonder btw aan te rekenen. Op de factuur moet ook de vermelding "BTW VERLEGD" staan.

Indien de koper geen geldig btw-nummer doorgeeft, ben je verplicht om het normaal Belgisch btw-tarief toe te passen.

De verkoop wordt als intracommunautaire levering opgenomen in de btw-aangifte. Hiernaast moet er ook een periodieke IC-listing opgemaakt worden met de btw-nummers van de afnemers waar je de totale intracommunautaire verkopen rapporteert.

Tip

De IC-listings en de btw-aangiftes laten de lidstaten toe om de intracommunautaire verrichtingen op te volgen. Het is belangrijk dat de rapporteringen correct gebeuren om vragen van de overheid te vermijden. Laat je hiervoor bijstaan door een erkende accountant!

Verplichtingen bij intracommunautaire aankopen

Bij intracommunautaire aankopen moet men checken of de verleggingsregel correct werd toegepast. De aankoop moet ook correct verwerkt worden in de btw-aangifte.

Aandachtspunten bij vrijgestelde kleine ondernemingen

Vaak zijn er misverstanden omtrent vrijgestelde kleine ondernemingen en denken deze dat ze volledig vrijgesteld zijn van btw-verplichtingen. Hou er echter rekening mee dat een vrijgestelde kleine onderneming wel degelijk een actief btw-nummer heeft en dit voor verkeerde facturaties kan zorgen!

Een vrijgestelde kleine onderneming moet dus bij intracommunautaire aankopen zeer aandachtig zijn en op een aantal zaken letten.

Intracommunautaire aankoop van goederen binnen de EU als vrijgestelde kleine onderneming

Je kan je btw-nummer of ondernemingsnummer best niet doorgeven aan je leverancier wanneer je:

• goederen of diensten aankoopt bij een Europese leverancier

• en deze aankopen de jaarlijkse grens van 11.200 euro niet overschrijden.

Doe je dat wel, dan zal de leverancier de verleggingsregel toepassen en vervolgens geen btw aanrekenen op zijn verkopen.

Factuurvermeldingen

Je gaat dit op de aankoopfactuur herkennen aan het toegepaste 0% tarief met bijkomende vermeldingen zoals 'BTW VERLEGD' of 'REVERSE CHARGE'.

Aangezien je als kleine onderneming geen periodieke btw-aangiftes indient, zal je voor deze aankopen een bijzondere btw-aangifte in België moeten indienen en Belgische btw op deze aankopen afdragen.

Corrigeer verkeerde facturen Ontvang je een verkeerde factuur van je leverancier? Probeer dan zo snel mogelijk contact op te nemen om dit recht te zetten.

Van zodra deze aankopen de jaarlijkse grens van 11.200 euro wel overschrijden of je opteert spontaan voor de verleggingsoptie, dan moet je periodiek zo'n bijzondere btw-aangifte indienen.

Intracommunautaire aankopen van diensten binnen de EU als kleine onderneming

In tegenstelling tot de aankopen van goederen bij een leverancier gevestigd in de EU, moet je bij aangekochte diensten binnen de EU steeds je btw-nummer doorgeven.

Voor deze aankopen wordt de btw naar u verlegd en moet je deze afdragen aan de Belgische btw-administratie via een bijzondere btw-aangifte.

Aandachtspunten bij ondernemingen vrijgesteld volgens art. 44

Ondernemingen die volledig vrijgesteld worden van de btw volgens art. 44, hebben in principe geen btw-nummer. In onderstaande gevallen zullen deze ondernemingen wel een btw-nummer krijgen om de btw correct af te kunnen dragen in België.

Intracommunautaire aankoop van goederen als art. 44 vrijgestelde onderneming

Wanneer je intracommunautaire goederen aankoopt bij leveranciers die gevestigd zijn in andere EU-landen en je tijdens het kalenderjaar de drempel van 11.200 EUR overschrijdt.

In dit geval moet je een btw-nummer activeren voor intracommunautaire aankopen. Je geeft het btw-nummer door aan je leverancier bij je aankopen, deze zal bijgevolg de btw naar u verleggen. Dit betekent dat je periodiek een bijzondere btw-aangifte moet indienen en de btw aan de Belgische btw-administratie moet afdragen.

Intracommunautaire aankoop van diensten als art. 44 vrijgestelde onderneming

Bij intracommunautaire aankopen van diensten moet de btw steeds afgedragen worden in België. In dit geval is er geen drempelwaarde en moet je je btw-nummer onmiddellijk activeren en de nodige bijzondere aangiftes doen.

Lokale verlegging

Werken in onroerende staat

Voor geleverde werken in onroerende staat die gefactureerd worden tussen twee btw-plichtige ondernemingen met een geldig btw-nummer en die geregeld btw-aangiftes indienen, is er een lokale verlegging van toepassing.

De werkwijze is dezelfde, de leverancier maakt een factuur zonder btw op. De afnemer dient wederom de verschuldigde btw aan te geven via zijn btw-aangifte. Indien de afnemer recht op aftrek heeft, kan de aftrekbare btw geheel of gedeeltelijk gerecupereerd worden.

De leverancier moet op de factuur de tekst 'BTW VERLEGD' vermelden, samen met onderstaande clausule:

‘Btw-tarief: Bij gebrek aan schriftelijke betwisting binnen een termijn van één maand vanaf de ontvangst van de factuur, wordt de klant geacht te erkennen dat (1) de werken worden verricht aan een woning waarvan de eerste ingebruikneming heeft plaatsgevonden in een kalenderjaar dat ten minste tien jaar voorafgaat aan de datum van de eerste factuur met betrekking tot die werken, (2) de woning, na uitvoering van die werken, uitsluitend of hoofdzakelijk als privéwoning wordt gebruikt en (3) de werken worden verstrekt en gefactureerd aan een eindverbruiker. Wanneer minstens één van die voorwaarden niet is voldaan, zal het normale btw-tarief van 21 % van toepassing zijn en is de afnemer ten aanzien van die voorwaarden aansprakelijk voor de betaling van de verschuldigde belasting, interesten en geldboeten.’

Aankoop diensten buiten de EU

De aankopen van diensten buiten de EU moeten de verlegging ondergaan mits zij de EU-zone binnenkomen. Een onderneming buiten de EU zal geen Europese btw aanrekenen op de factuur, dit betekent echter niet dat hierop geen btw moet afgedragen worden. Ook hier dient de afnemer de verschuldigde en eventueel aftrekbare btw op te nemen in zijn btw-aangifte.